अर्घाखाँची :
बाध्य भइयो परदेशमा छिर्न।
मैले पढ्दा लाएको ऋण तिर्न।
आमा बिदा पाउँदिन अहिलेको साल पनि घरमा आउँदिन।
जनगायक बद्री पंगेनीले गाएसँगै मेला अर्घाखाँची महोत्सव हेर्न आएका दर्शक भाव विह्वल भए। बूढा आमाबुबाले आफ्ना छोराछोरी सम्झिए। विदेशमा श्रीमान् भएका श्रीमतीले आफ्ना श्रीमान् सम्झिए। दिदीहरूले विदेशमा गएका भाइ सम्झिए। बहिनीहरूले दाई सम्झिए।
अर्घाखाँची सन्धिखर्कमा जारी पाँचौँ अर्घाखाँची महोत्सव हेर्न आएका अधिकांश मानिसका आँखा रसाए। आँसु थामिएन। धेरैले मोबाइल र क्यामेराले फोटो तथा भिडियो खिच्न थाले।
अर्घाखाँचीको सन्धिखर्कमा भइरहेको अर्घाखाँची महोत्सवमा पंगेनी गीत गाउँदै दर्शकसम्म पुग्दा धेरै आमा रुए। यो गीत गाइसकेपछि पंगेनीले सबैलाई सम्झाउँदै भने-अहिलेको यथार्थ हो। युवा विदेशको खाडीमा छन्। समयमा छुट्टी पाउँदैनन्। हाम्रो देशमा रोजगार छैन् जुन सराकार आए पनि विदेशमा गएका युवालाई स्वदेशमा फर्काउने खालका कार्यक्रम ल्याएनन्।’
पंगेनीले जब अझै लोकतन्त्र आएको छैन है। जनताले भने झैं भाको छैन है भनेर गीत पनि गाए। गोरुसिंगे सन्धिखर्क सडक जीर्ण भएकाले बाटो बनाउनसमेत नेताहरूलाई आग्रह गरे।
जनतालाई साँझ बिहान पेटभरि खान छैन भनेर गीत गाए सबै दर्शकले ताली बजाएर हात हल्लाउन थाले। सबैले हो यही नै छ हाम्रो अवस्था भनेर संकेत पनि गरे। अर्घाखाँचीबाट झण्डै ४५ हजार युवा तथा युवती भारत, कतार मलेसिया, साउदी अरब, दुबईलगायत देश गएका छन्।
गाउँका अधिकांश बारी तथा खेत बाँझै छन्। सबै घरमा वृद्धवृद्धा मात्र छन्। अधिकांश श्रीमान् रोजगारीका लागि विदेश र श्रीमती छोराछोरी पढाउन भनेर सहर झरेका छन्। गाउँका घर अहिले वृद्धाश्रममा परिणत भएका छन्। तर पनि गाउँका बाँझा जमिन जोत्ने र उत्पादन बढाउने खालका योजना स्थानीय सरकारले प्रभावकारीरुपमा सञ्चालन गर्न सकेका छैनन्।
उनले मेला हो। नाच्नुपर्छ गाउनुपर्छ रमाइलो गरौँ भनेपछि ससुरालीमा, पञ्चेबाजाको टाइकुटी टाइ, चप्पल छिन्योलगायतका गीत गाए। अर्घाखाँचीसहित छिमेकी जिल्ला गुल्मी, प्यूठान, कपिलवस्तु र पाल्पाबाट मेला हेर्न आएका हजारौँ दर्शकलाई बद्रीले गीत गाएर छमछमी नचाए। सबै धित मारेर नाचे।
जिल्लामा रहेका धार्मिक तथा पर्यटकीयस्थलको प्रचारप्रसार गरी संस्कृतिको जगेर्ना गर्ने उद्देश्यले गरिएको महोत्सवमा कलाकार सपना गाहा, विजय सोनाम, राजन अधिकारी, दिपु मगर लगायतले आआफ्नो प्रस्तुति दिएका थिए।
आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटक भित्र्याउने उद्देश्यले माघ ११ गतेदेखि २४ सम्म अर्घाखाँची महोत्सव एवं, कृषि, पर्यटन तथा औद्योगिक प्रदर्शनी मेला सुरु भएको छ।
अर्घाखाँचीलाई व्यावसायिक पर्यटकीय हिसाबले देशविदेशमा चिनाउन, जिल्लामा स्थापित भएका घरेलु तथा कृषिबाट उत्पादित वस्तुको प्रवर्द्धन गर्नका लागि महोत्सवको आयोजना गरिएको उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष प्रदीप मिश्रले बताए।
१४ दिनसम्म सञ्चालन हुने महोत्सवमा एक लाखभन्दा बढी दर्शकले अवलोकन गर्ने र पाँच करोडको कारोबार हुने अपेक्षा रहेको अध्यक्ष मिश्रको भनाइ छ।